Mustafa Özel Romancıda hissettiğim kahince içgörüyü romanın kendisinde mi aramalıyım? Şu sıralar bana öyle geliyor ki, iyi roman kendini yazdırıyor. Düşünün, 1840’larda kırk yaşlarında hasta bir Rus, kapitalizme geçiş sancıları çeken “feodal” bir ülkede “kapitalist gerçekçiliğin” destanını yazabiliyor: Ölü Canlar. Yüz seksen yıl sonra, Avrupa kapitalizminin kalbindeki
Mustafa Özel Bu yazıyı yazmaya başlarken attığım tweet şöyleydi: “Batı, birey ile burjuvanın vatanı; Doğu, cemaat ile zenginin. Batı burjuvazisi, kadim cemaatleri bireyleştirerek sindirdi; Doğu, zenginlerinin burjuvalaşmasını hayal edip durdu. Yarım kalmış bir roman bu, Tanpınar’ın Mahur Beste’si gibi.” Çeyrek asır önce yazdığım Birey, Burjuva ve
Mustafa Özel Modern tarih, felsefe ve usulünün ana sütunlarından biri saydığım Michelle de Certau, Türkçeye nihayet kazandırılan kilit eserinde, Avrupa’nın Amerika’yı sömürgeleştirme tarzının sonraki dönemler için nasıl bir “dişiye hükmeden erkek” modeli oluşturduğunu şairane bir dille tasvir ediyor. Sömürgecilik, sömürgecinin askeri, siyasi veya iktisadi gücü ölçüsünde değil,
Mustafa Özel Roman, modernliğin sicil defterlerinden biri olarak, bireyleşme ile sanayileşmenin kesiştiği alana tutulan aynadır. Türk roman tarihinde Halid Ziya müstakbel bireyi, Tanpınar yarım-bireyi yazmış, kamil bireyi yazmayı da gelecek nesillere bırakmışlardı. Süleymaniye semtinde, o muhteşem mabedin yanısıra bir düzine kadar camii ve mescidin bulunduğu bir ortamda
Mustafa Özel Paranın hayatımızdaki gerçek yerini göstermede arabesk şarkılarımızı ancak çocuk romanları gölgede bırakabilir. Arabeske burun kıvıranlar da dahil olmak üzere, bir zamanlar şu şarkıyı mırıldanmayan genç yok gibiydi: Bu dünya senin olmaz, ettiğin sana kalmaz, söylemiştim sevgilim, parayla saadet olmaz!” Bu kadarla kalsa iyi. Arabesk
Mustafa Özel Çalışma hayatına adım atarken hep 33 yaşında “emekli olmayı” düşlerdim. Çalıştığım bankada bir yıl içinde “Ekonomik Araştırmalar Müdürü” ünvanını kazanmama rağmen mutsuzdum. Haydi daha cesur olayım, kendimi satmakta olduğum duygusuyla yaşıyordum. Yıllar sonra Thoreau ve Benjamin gibi yazarları tanıyınca, bu tuhaf duygu ve düşüncelerin
Mustafa Özel Ondokuzuncu yüzyılın en entelektüel İngiliz romancısı saydığım George Eliot, nihayet Türkçeye de çevrilen muhteşem Middlemarch romanında, o günkü (ve bugünkü?) toplumun roman anlayışına sahici bir ayna tutuyor: Annesiyle birlikte ayağa kalkan Rosamond, “Fred’in çalışmaları fazla derin değil,” diyor. Neden? Çünkü: “Yalnızca roman okuyor.” 1 Yayımlanan
